Ondanks de aantrekkende economie in deze tijden, groeit het aantal mensen zonder een dak boven hun hoofd. Daaronder vallen ook een nieuwe groep daklozen: de economische daklozen. De economische dakloze zijn over het algemeen zelfredzaam en hebben een baan. Hoe komt het dat deze werkende mensen tóch leven zonder dak boven hun hoofd?
Economische daklozen
Wellicht denk je bij het woord ‘dakloos’ aan iemand die bedelt op straat of een junky die afgesloten van de wereld slaapt in een donkere steeg. Dit stereotype dakloze is niet de enige die we in Nederland kennen. Er is een groeiende groep daklozen, waar onderliggende zorgproblematiek geen rol speelt. We noemen deze personen economische daklozen (of zelfredzame daklozen).
Deze mensen zijn op straat beland door een (ingrijpende) levensgebeurtenis, zoals een scheiding, een faillissement of het verlies van een baan. Economische daklozen zijn meestal zelfredzaam en hebben gewoon een baan. Echter, door de huidige woningnood hebben economische daklozen geen (eigen) woning. Een economische dakloze kan je collega of zus zijn. Het kan iedereen overkomen.
Uit statistieken van het CBS (2019) blijkt dat het aantal daklozen in 10 jaar tijd meer dan verdubbeld is.
Woningnood in Nederland
De kern van het probleem ‘economische daklozen’ is het structurele tekort aan woningen in Nederland. Door de huidige Woningwet kunnen gemeenten weinig tot niet afwijken van het proces wie er met urgentie in aanmerking komt voor een sociale huurwoning. Zo zijn er vaak jarenlange wachtlijsten om in aanmerking te komen voor een sociale huurwoning. Hierdoor belanden economische daklozen – die hier vaak recht op hebben – op straat.
Huidige aanpak voor dakloosheid
De huidige aanpak voor dakloosheid richt zich op daklozen met ernstige en complexe zorgvragen. Denk hierbij aan daklozen met psychische problemen, alcohol- en drugsverslaving. Omdat economische daklozen geen zorg nodig hebben, kunnen ze geen aanspraak doen op de bestaande regelingen. Hierdoor zijn deze personen grotendeels op zichzelf aangewezen. Doordat ze niet onder de bestaande regelingen vallen, kan hun zelfredzaamheid juist verslechteren. Het wordt dan een kwestie van tijd voordat iemand zorg nodig heeft.
Bij economische daklozen is er geen vraag om zorg, maar vraag om een woning
Waar verblijven economische daklozen?
Economische werklozen worden veelal afgewezen bij instanties als ze een aanvraag doen voor kortdurende opvang, vanwege hun zelfredzaamheid. Deze daklozen verblijven soms op een camping of in een vakantiehuis. Ook struinen vaak van logeeradres naar logeeradres van bekenden of. Op een gegeven moment is hun netwerk uitgeput, waardoor er geen logeermatras meer ter beschikking is. Op deze manier belanden economische daklozen op straat. Vaak hebben economische daklozen eerst nog een baan en sociaal leven, maar naarmate de situatie langer duurt, verliezen ze dat ook. Daarbij neemt de kans op psychische problemen juist toe, waardoor een economische dakloze ook zijn of haar zelfredzaamheid verliest.
Ik studeer of heb een baan. Bij welke instantie moet ik dan aankloppen?
Pilot ‘huis te leen’
Het Leger des Heils opende afgelopen jaar in Enschede een speciale vestiging ‘huis te leen’ voor economische daklozen. De pilot is bedoeld voor economische daklozen die slechts kortdurende en lichte hulp nodig hebben. Het doel is deze mensen snel hulp te bieden, problemen kunnen op korte termijn opgelost worden. Hierdoor wordt een zelfredzame dakloze geen ‘niet-zelfredzame’ dakloze.

Meer lezen over financiële zaken?
Moeten we ons gaan voorbereiden op een nieuwe recessie?
5x de fijnste takenlijst apps voor structuur en regelmaat
Massaal werkverzuim door levensloopstresst
