Het kan weleens voorkomen dat je over je eigen grenzen heen gaat tijdens het werken. Bijvoorbeeld wanneer er aan je wordt gevraagd om nog iets extra’s te doen terwijl je al erg druk bent. Dit kan resulteren in dat jij meer stress ervaart of dat je de dag erna heel moe bent. Dat is natuurlijk helemaal niet fijn. Om dit te voorkomen zou je kunnen leren om assertief te zijn, om zo voor jezelf op te komen. Je leest hier wat assertiviteit is en hoe je zelf assertief wordt.
Wat is assertiviteit?
Eigenlijk betekent assertiviteit dat je iedereen, inclusief jezelf, met respect behandelt en dit te uiten in verbale en non-verbale communicatie. In de praktijk houdt dit in dat je je gevoelens uitspreekt én luistert naar de gevoelens, gedachten en meningen van anderen. Op deze manier kunnen je collega’s, familie en vrienden zich verplaatsen in jou en rekening met je houden, zoals jij bij hen doet.
Wat betekent assertiviteit niet?
Soms kan assertiviteit ook negatieve gedachten en gevoelens oproepen. Dit komt omdat mensen soms een verkeerde betekenis hechten aan assertiviteit. Een groot misverstand is bijvoorbeeld, dat wanneer je assertief bent, je alleen voor jezelf opkomt of je mening hard van de daken schreeuwt. Assertiviteit draait namelijk niet alleen om één persoon, maar gaat juist over de relatie tussen twee personen. Assertief zijn is geen karaktereigenschap, maar wel een vorm van communicatie dat kan worden aangeleerd. Iedereen kan assertiviteit aanleren, hoe introvert of extrovert iemand ook is.
Hoe word je assertief?
Probeer klein te beginnen in je weg naar assertiviteit. Niet alleen om anderen te laten wennen, maar ook als oefening voor jezelf. Zo voorkom je ook dat mensen in de war raken en in plaats van je te respecteren, je bespotten. Word met kleine stapjes steeds een beetje assertiever. Blijf groeien en blijf oefenen!
Leer ‘nee’ zeggen
Zeg eens ‘nee’ wanneer je wordt gevraagd om een extra taak op je te nemen op je werk, terwijl je al een drukke planning hebt. Of als een vriendin je vraagt of je haar hond vandaag ‘even snel’ uit kunt laten, wanneer je eigenlijk geen zin hebt. Als je iets niet wilt, is dit een prima argument om ‘nee’ te zeggen. Alleen ‘nee’ zeggen is voldoende. Dit is voor veel mensen best moeilijk. Zij zeggen dan bijvoorbeeld: ‘nee, want ik voel me niet zo lekker’, terwijl alleen ‘nee’ ook goed is. Als mensen vragen waarom je weigert, kun je reageren: ‘ik heb dat liever niet’.
Gebruik ‘ik-boodschappen’
Wanneer je aan wilt geven dat je het gedrag van een ander niet fijn vindt, probeer je zin dan te beginnen met een ‘ik’ boodschap. Bijvoorbeeld: ‘Ik kan me niet goed concentreren als je zo luid aan het bellen bent’, in plaats van ‘jij belt altijd zo luidruchtig’. Begin je boodschap met ‘ik’ en benoem daarna je gevoel of belemmering. Hierdoor houd je de boodschap dicht bij jezelf. Je brengt beter over wat je wilt bereiken en gaat minder in op de ergernissen en belemmeringen. Je gesprekspartner kan tevens niet zeggen dat je geen gelijk hebt, omdat je over jouw gevoelens praat.
Wat houd je tegen?
Ga bij jezelf na wat jou tegen houdt om assertief te zijn. Misschien denk je: ‘wat zal de ander wel niet denken…‘ en ‘wat als…‘. Probeer het een keer van de andere kant te bekijken. Waarom zou de ander boos worden? Misschien vindt diegene het juist fijn dat je vertelt wat jou bezighoudt. Je kunt alleen inschatten hoe groot de kans op rampscenario’s is, als je het een keer geprobeerd hebt.
Bereid je voor
Misschien heb je al weleens geprobeerd om assertief op iemand te reageren, maar deed je het toch niet helemaal. In sommige situaties weet je van te voren al dat je assertief moet reageren. In dit soort situaties kan het je misschien helpen om van te voren te bedenken wat je wilt zeggen. Je weet dan in ieder geval dat je het in je hebt en hierdoor kun je steviger in je schoenen staan.
Laat je schuldgevoelens los
Soms kun je je schuldig voelen nadat je assertief bent geweest tegen iemand. Iemand vroeg of je iets wilde doen, maar je had geen zin, dus nu moet die persoon het zelf doen of iemand anders zoeken. Dit kan een vervelend gevoel geven. Maar bekijk het eens van de andere kant: als jij had gedaan wat die persoon van je vroeg, dan was die persoon blij, maar voel jij je gebruikt of een slappeling omdat je geen ‘nee’ durfde te zeggen. Dat is ook niet fijn. Door ‘nee’ te zeggen zorg je er ten minste voor dat jij je eigen grenzen bewaakt. Natuurlijk moet je wel gewoon aardig zijn. Maar aardig zijn en over je heen laten lopen zijn twee verschillende dingen. Als er echt nood aan de man was geweest, was je vast wel bereid geweest om te doen wat deze persoon van je had gevraagd.
Meer over persoonlijke groei:
3 tips voor optimaal werkgeluk
Aan deze signalen merk je dat het tijd is voor een nieuwe uitdaging
Wat is jouw werkpersoonlijkheid? Doe de DISC test!
